توکن هواداری (Fan Token) چیست؟ با رمزارز باشگاههای فوتبال آشنا شوید!
پیدایش ارزهای دیجیتال، دنیایی از امکانات گوناگون را به روی افراد و کسبوکارها گشوده است: نقل و انتقالات مالی با هزینه اندک، امکان سرمایهگذاری 24 ساعته، وامگیری بدون وثیقه، بهرهمندی از اپلیکیشنهای غیرمتمرکز، درآمدسازی از صنعت سرگرمی و بازی و حتی ورود به عرصههای ورزشی و باشگاهی. سلبریتیها، شرکتها و باشگاههای ورزشی هم میتوانند توکنی مخصوص به نام توکن هواداری (Fan Token) را منتشر کنند و با استفاده از اعتبار و محبوبیتی که در میان هواداران خود دارند، آنها را به سرمایهگذاری یا خرید کالاهای خود ترغیب کنند.
توکن هواداری (Fan Token) چیست؟
توکن هواداری یا فن توکن (Fan Token)، نوعی ارز دیجیتال است که افراد میتوانند با داشتن آن، از مزایای مختلف عضویت در یک باشگاه ورزشی، از حق رأی در تصمیمات باشگاه گرفته تا گرفتن پاداش و طراحی لباس باشگاه، بهرهمند شوند. این نوع از ارزهای دیجیتال، توسط باشگاههای ورزشی، باشگاههای هواداری مخصوص موسیقی و سایر سازمانها به کار میرود.
به عبارتی دیگر، توکن هواداری همان توکن غیرمثلی (NFT) است با یک تفاوت بارز. به موجب قانون کپیرایت دیجیتال، حق مالکیت یک توکن NFT واگذار میشود و دیگر قابل انتقال نیست، اما توکن هواداری (Fan Token)، کاملاً قابلانتقال است. یعنی میتوان به آسانی توکن هواداری را برای بهرهمندی از محصولات و خدمات سودمند باشگاه ناشر آن، مبادله کرد. علاوه بر این، فن توکن، هویتی مجزا میسازد و افراد را تحت جامعهای همبسته و صمیمی، گرد هم میآورد.
خصوصیت دیگر این نوع از توکن که آن را متمایز میسازد، این است که الزاماً پشتوانۀ ارز دیجیتال ندارد و حتماً لازم نیست وابسته به ارزش رمزارزی مانند بیتکوین یا اتریوم باشد. قیمت فن توکن، بر اساس تعداد هوادارانِ خواهانِ آن یا ارزشی که به آن منسوب میکنند، تعیین میشود. چندین باشگاه فوتبال از جمله منچسترسیتی، بارسلونا، یوونتوس و پاریسنژرمن، توکنهای هواداری خود را منتشر کردهاند. حتی لیگ برتر هند هم در صدد است که توکن هواداری خود را عرضه کند.
با توکن هواداری (Fan Token) چه میتوان کرد؟
هواداران میتوانند توکن هواداری بخرند و درست مانند سایر ارزهای دیجیتال، آن را ترید کنند. هنگام ترید، قیمت توکن هواداری معمولاً توسط فروشنده تعیین میشود. علاوه بر این، تحت تأثیر شرایط بازار و همچنین میزان محبوبیت هم قرار دارد.
وقتی فن توکن میخرید، حق رأی و مداخله در تصمیمات باشگاه محبوبتان را هم کسب خواهید کرد. حق رأی در تصمیماتی مانند طرح تجاری باشگاه، طراحی اتوبوسها، محل انجام مسابقات و … اعمال میشود. چنین مزایایی به هواداران اعطا میشود تا احساس دخیل بودن در مسائل باشگاه در آنها برانگیخته شود و احساس غرور و احترام کنند. با بالا رفتن محبوبیت باشگاه و افزایش تعداد کسانی که این توکنها را میخرند، قیمت توکن نیز افزایش مییابد.
فن توکن جامعهای اختصاصی از هواداران پروپاقرص را پدید میآورد و راه جدیدی پیش پایشان قرار میدهد تا در سیستمی مبتنی بر پاداش و رأیگیری، مشارکت کنند. هر چه توکن هواداری (Fan Token) بیشتری داشته باشید، تأثیر بیشتری بر باشگاه خواهید گذاشت و وفاداریتان را به نحو چشمگیرتری، به باشگاه خود ابراز خواهید کرد.
چطور فن توکن (Fan Token) بخریم؟
برای خرید این نوع توکن، ابتدا لازم است از یک صرافی، ارز دیجیتال چیلیز (CHZ) بخرید. البته برخی توکنهای هواداری، در شبکه چیلیز و وبسایت Socios.com موجود نیستند.
توکن های هواداری، ارزهای دیجیتال کمیابی هستند که به باشگاهها اختصاص دارند و دسترسی به یک دفترکل رمزنگاری رأیگیری را ممکن میسازند. از چیلیز برای خرید و ترید توکنهای هواداری مختلف موجود در وبسایت Socios.com، استفاده میشود. توکنهای هواداری را میتوان در Chiliz.net مبادله کرد. Chiliz.net صرافی داخلی این دسته از ارزهای دیجیتال و پلتفرم مبادلاتی چیلیز است.
برخی از توکن های هواداری در صرافیهای متمرکز معروف موجودند، اما برخی دیگر فاقد صلاحیت لازم جهت قرار گرفتن در لیست صرافیهای متمرکز معتبر هستند. این دسته از توکنهای هواداری را میتوانید صرفاً از طریق صرافیهای غیرمتمرکزی مانند پنکیکسواپ (PancakeSwap) خریداری کنید.
معرفی تعدادی از توکن های هواداری محبوب
توکن هواداری باشگاه منچستر سیتی (CITY)
CITY، توکن رسمی باشگاه فوتبال منچستر سیتی است که با مشارکت Socios.com ساخته و در 25 می 2021 عرضه شد. CITY بر بستر اتریوم قرار دارد و از زیرساخت چیلیز بهره میبرد. هدف از ساخت این توکن، ایجاد نزدیکی میان هواداران است. هواداران میتوانند با داشتن این توکن، از حق رأی در موضوعات اجتماعی مربوط به باشگاه برخوردار شوند. همچنین میتوانند از مزایای اختصاصی و دیدار با بازیکنان نیز بهره ببرند.
توکن هواداری باشگاه بارسلونا (BAR)
BAR، توکن هواداری رسمی باشگاه فوتبال بارسلونا اسپانیا است که در 22 ژوئن 2020 عرضه شد. تحت استاندارد ERC-20 قرار دارد و از زیرساخت چیلیز استفاده میکند. این توکن، فرصتی برای هواداران فراهم آورده تا با باشگاه ارتباط برقرار کنند و از مزایای اختصاصی و مشارکت در تصمیمات باشگاه بهرهمند شوند. BAR قابل استخراج نیست، اما میتوان آن را در بازیهای سایت Socios به عنوان جایزه، دریافت کرد.
توکن هواداری باشگاه اینتر میلان (INTER)
INTER، توکن باشگاه فوتبال اینترمیلان ایتالیا است که در تاریخ 10 سپتامبر 2021، برای اولین بار عرضه شد. تحت استاندارد ERC-20 قرار دارد و مشابه سایر توکنهای هواداری، از زیرساخت چیلیز بهره میبرد. این توکن قصد دارد شکاف میان هواداران و باشگاه را پُر کند.
توکن هواداری باشگاه پاری سن ژرمن (PSG)
PSG، توکن هواداری رسمی باشگاه فوتبال پاری سن ژرمن است که در 28 ژانویه 2020، پا به عرصه ارزهای دیجیتال گذاشت. این توکن، در زنجیرهای جانبی از بلاکچین اتریوم قرار دارد و نوعی توکن کاربردی (Utility Token) است که برای دسترسی به یک سری از خدمات و محصولات خاص، به کار میرود.
آیا سرمایهگذاری در فن توکن ها پیشنهاد میشود؟
توکن های هواداری هم درست مانند سایر ارزهای دیجیتال، دارای ریسک هستند. بنا به گزارشی از بیبیسی در سال 2021، توکنهای هواداری از زمان عرضه خود به بعد با پامپ 300 میلیون دلاری مواجه شدهاند و برخی از آنها از زمان عرضه خود تا به حال ریزش شدیدی داشتهاند. توکنهای هواداری منچستر سیتی و لاتزیو به ترتیب 50 و 70 درصد از اوج قیمت خود تنزل داشتهاند.
باید توجه کرد که ممکن است باشگاهی درصد زیادی از توکنهای هواداری خود را به منظور قبضه کردن بازار، در اختیار بگیرد. گزارش بیبیسی نشان میدهد که 13 باشگاه برتر در پلتفرم Socios، حدود 1.9 میلیارد دلار از توکنها را در اختیار دارند و این در حالی است که تنها 367 میلیون دلار از توکنها، در دست هواداران است. لذا باید مراقب قدرت تأثیرگذاری باشگاهها و انگیزه سوداگرانه آنها باشید.
علاوه بر این، کارشناسان بر این باورند که موازنه ریسک به پاداش (یعنی مقداری که لازم است سرمایهگذاری کنید تا در اداره باشگاه دخیل باشید)، به نفع باشگاهها است و این یعنی ریسک آنها در عمل صفر است.
البته با نگاه به بازدهی این نوع ارزهای دیجیتال، نمیتوان از آن قطع امید کرد و باید به میزان محبوبیت آنها هم نگاه کنید و در نظر داشته باشید که این نوع از ارزهای دیجیتال، هنوز نوپا هستند و پتانسیل رشد دارند.
سخن پایانی
توکن هواداری یا فن توکن، نوعی ارز دیجیتال است که امکان مداخله هواداران در تصمیمات باشگاه را از طریق مشارکت در رأیگیری، فراهم میکند. هواداران با خرید این توکن، از پاداش و مزایای اختصاصی عضویت در باشگاههای محبوب خود، بهرهمند میشوند. قیمت فن توکن، الزاماً وابسته به یکی از ارزهای دیجیتال نیست و میتواند طبق محبوبیت و شرایط بازار، تغییر کند. خرید توکن هواداری با خرید چیلیز امکانپذیر است و میتوان پس از خرید آن، از طریق صرافی داخلی چیلیز، توکن هواداری خرید. امروزه باشگاههای محبوبی از جمله یوونتوس، بارسلونا، منچسترسیتی، اینترمیلان، پاریسنژرمن و آث میلان، اقدام به انتشار توکن هواداری کردهاند. باید توجه داشت که حجم عظیمی از توکن های هواداری به جای آنکه در دست هواداران باشد، در اختیار باشگاهها است و این قدرت آنها را در بازار افزایش خواهد داد.