صرافی ارز دیجیتال (Exchange) چیست؟
اولین تجربه کاربران در خرید ارزهای دیجیتال احتمالاً شامل یک بستر تبادل ارز رمزنگاری شده خواهد بود. صرافی ارز دیجیتال یا Exchange یک بستر معاملاتی ارز رمزنگاری شده است که به کاربران امکان خرید و فروش ارزهای رمزنگاری شده را می دهد. آن ها بهترین روش برای دریافت ارز برای بیشتر کاربران، خصوصا افراد تازه کار هستند زیرا فرآیند خرید را بسیار ساده می کنند. قبل از شروع معامله، باید نحوه کار صرافی ها و تفاوت بین انواع صرافی ها را درک کنیم و بر این اساس تصمیم بگیریم که کدام نوع از صرافی مناسب هر کاربر است.
پس به طور خلاصه، صرافی‌های ارز دیجیتال مکانی مجازی برای خرید و فروش ارزهای دیجیتال هستند. قیمت یک ارز دیجیتال نیز توسط عرضه و تقاضا در صرافی‌ها به دست می‌آید. بدیهی است هر چه تقاضای خرید یک ارز بیشتر باشد، قیمت آن نیز افزایش می‌یابد و برعکس. البته باید خاطر نشان کرد که عوامل دیگری مانند دستکاری در بازار و فعالیت نهنگ ها در سال های اخیر تاثیر بسیار بیشتری از عرضه و تقاضای واقعی معامله گران در بازار و قیمت های ارزهای دیجیتال داشته است.
صرافی‌های ارز دیجیتال می‌توانند از نظر امکانات و عملکرد با یکدیگر متفاوت باشند. در اکثر موارد، صرافی‌های ارز دیجیتال واسطه‌ای برای خریداران و فروشندگان هستند. عملکرد آنها به این گونه است که صرافی وظیفه بهم رسانی سفارشات خرید و فروش بین کاربران را انجام می‌دهد و از هر معامله انجام شده کمیسیون دریافت می‌کند.
در این مقاله چهار نوع صرافی اصلی که به کاربر امکان می دهد انواع ارزهای دیجیتال را خریداری کنند، مورد بررسی قرار می گیرد: صرافی های متمرکز (CEX)، مبادلات غیرمتمرکز (DEX) (همچنین به عنوان صرافی های همتا به همتا (P2P) شناخته می شود)، فرستنده های پول یا کارگزاران رمزنگاری (crypto brokers) با کیف پول و فرستنده های پول بدون کیف پول. دو مورد اول به کاربر امکان می دهد با بازار معامله کند و در دو مورد آخر، کاربر با خود صرافی معامله می کند.
صرافی ارز دیجیتال چگونه کار می‌کند؟
اینکه یک صرافی ارز دیجیتال چگونه کار می کند به نوع صرافی بستگی دارد. در ادامه این مقاله درباره انواع صرافی‌ها می‌خوانید، اما اگر بخواهیم نگاهی کلی به کار صرافی‌ها داشته باشیم، هر صرافی به یکی از این دو شکل کار می‌کند:
- حالت اول: کاربر با خودِ صرافی معامله می‌کند. (از خودِ صرافی خرید انجام می شود یا دارایی به خودِ صرافی فروخته می شود.)
- حالت دوم: صرافی خودش طرف معامله نیست و فقط یک واسط بین خریداران و فروشندگان است و از انجام معاملات، مقداری کارمزد می‌گیرد.
در تعداد کمی از صرافی ها (که البته در بین صرافی های ایرانی تعدادشان زیاد است)، طرف معامله خود صرافی است، یعنی افراد برای خرید ارز دیجیتال، آن را از خود صرافی خریداری می‌کنند و برای فروش، ارز دیجیتال خود را به خود صرافی می‌فروشند. در اینجا درآمد صرافی از تفاوت قیمت خریدوفروش است؛ یعنی قیمت خرید ارز دیجیتال از صرافی نسبت به قیمت فروش آن به صرافی بالاتر است.
در حالت دوم دیگر صرافی‌ها طرف معامله کاربر نیستند، بلکه در حقیقت واسط بین خریداران و فروشندگان هستند و از هر معامله درصدی کمیسیون (مثلاً ۰.۱ درصد از مبلغ معامله) دریافت می‌کنند. از نظر جهانی، اغلب صرافی‌ها به روش دوم کار می‌کنند، اما در ایران بیشتر صرافی‌ها از نوع اول هستند، یعنی صرافی خودش طرف معامله است.